ÖNEMLİ YASAL UYARI

Kanada’ya göçmenlik başvuruları esas itibarıyla Kanada Devleti’nin egemenlik alanına girmektedir. Bununla birlikte, vatandaşlarımızdan gelen talep doğrultusunda bu alandaki ihtiyacın karşılanması amacıyla aşağıdaki bilgilendirme yazısı Büyükelçiliğimizce hazırlanmış olup, özendirici ve tavsiye amaçlı değildir.

Aşağıda kayıtlı not bilgi amaçlı olup, yazıda belirtilen görüş ve düşünceler Türkiye Cumhuriyeti Ottava Büyükelçiliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı bakımından bağlayıcı değildir. Bilgilendirme yazısında bulunabilecek içerik ve maddi hatalardan dolayı meydana gelebilecek kayıp ve zararlardan dolayı Büyükelçilik ve Bakanlık hukuken sorumluluk kabul etmez. Sorumluluk tamamen başvuru sahibine aittir.

Diğer yandan Türkiye ile Kanada arasında iklim ve sosyal yaşam gibi farklılıklar nedeniyle Kanada’ya göçmen olarak gelmek isteyen ülkemiz vatandaşlarının, başvuru yapmadan önce Kanada’yaönce turist olarak gelmeleri ve ülkeyi tanımaları, yaşanabilecek hayal kırıklıkları ile maddi kayıp ve zararların önlemesi bakımından tavsiye edilmektedir.

GİRİŞ

Federatif bir siyasi yapılanmaya sahip Kanada Devleti, 10 eyalet ve 3 bölgeden oluşmaktadır. Bir göçmen ülkesi olan Kanada’nın her yıl yaklaşık 250.000 göçmen kabul ettiği bilinmektedir. Kanada’nın göçmenlik ile ilgili yasal düzenlemeleri, Kanada Federal Hükümeti (KFH) çatısı altında toplanmaktadır. Bununla birlikte KFH’nin bütün bölge ve eyaletlerinin birbirinden bağımsız göçmen kabul anlaşmaları bulunmaktadır.

Bu anlaşmalar çerçevesinde, her eyalet ve bölge kendi ekonomisinin ihtiyaçları doğrultusunda değişik sektörlerdeki meslek grupları için göçmenlik kategorileri geliştirmiş durumdadır. Kanada’nın göçmenlik sistemi ise iki ana gruba ayrılmaktadır:

· Göçmenlik kategorileri

· Mülteciler

Bu bilgilendirme yazısında, Kanada’nın mülteciler ile ilgili yasal düzenlemelerine değinilmeyecektir. Kanada’ya göç etmek için birkaç farklı yol mevcuttur. Öncelikle başvuru sahibinin hangi göçmenlik programının kendisi için en uygun olanı olduğuna karar vermesi gerekmektedir.

Kanada’ya göçmen olarak kabul edilebilirlik ve sınıflandırma konusunda yasal yetkiye sahip kurum Kanada Vatandaşlık ve Göçmenlik Kurumu (KVGK)’dur. Sözkonusu kurumun web adresi aşağıda sunulmuştur:

· http://www.cic.gc.ca/english/index-can.asp

Göçmenlik başvurusu için takip edilmesi gereken yolu öğrenmek için ise KVGK çatısı altında faaliyet gösteren Yabancı Kimlik Bilgileri Başvuru Ofisi (Foreign Credentials Referral Office)’in aşağıda kayıtlı internet sitesini inceleyiniz.

· http://www.credentials.gc.ca/

GÖÇMEKLİK BAŞVURUSU İÇİN SAHİP OLUNMASI GEREKEN ÖN ŞARTLAR

Hangi göçmenlik kategorisi seçilirse seçilsin Kanada’ya göçmenlik başvurusunda bulunacakların sabıka kayıtlarının olmaması, varsa bu kayıtlarının yasal yollardan silinmiş olması, sağlık engelinin olmaması, Kanada’nın güvenliğini tehlikeye atacak faaliyetlere karışmamış olması gerekmektedir. Ayrıca KVGK tarafından İngilizce veya Fransa dillerinden birinden yapılan bir testten asgari düzeyde başarılı olmak ön koşullar arasında yer almaktadır.

Kanada’ya göçmenlik başvurusu için gerekli ön koşullar hakkında daha detaylı bilgi almak için lütfen anılan kurumun aşağıda kayıtlı linkini ziyaret ediniz:

· http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/trades/apply-who.asp

Dil testi hakkında daha fazla bilgi almak için ise anılan kurumun aşağıda kayıtlı linkini ziyaret ediniz:

· http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/trades/language.asp

GÖÇMENLİK SINIFLARI

1. Ziyaretçi / Turist Vizeleri

Sağlık engeli, sabıka kaydı ve Kanada’nın ulusal güvenliğini tehdit edecek bir engeli olmayan herkes Kanada’yı ziyaret etmek için vize başvurusunda bulunabilir. Ziyaret sebebini, ziyaret süresinin sonunda ülkesine dönecek yeterli ve inandırıcı sebeplere sahip olduğunu, Kanada ziyaretini ödeyecek maddi gücü olduğunu ispatlama yükümlülüğü vize başvurusunu yapan kişiye aittir.

Bu kategori, Kanada’daki yakınlarını ziyaret etmek isteyen, Kanada’yı gezip görmek isteyen vatandaşlarımız, Kanada’daki yatırım ve iş olanaklarını araştırmak isteyen iş adamlarımız ile Kanada’ya altı aydan daha kısa süreli dil eğitimi için gelmek isteyen öğrenciler için uygundur.

Altı aydan kısa bir süre için dil öğrenmek amacı ile gelmek isteyen öğrencilerimizin, öğrenci vizesine başvurmalarına gerek yoktur (Normal vize yeterlidir). Diğer yandan öğrencilerimiz bir defa Kanada’ya geldikten sonra, eğer kalış süresini uzatmak isterlerse, Kanada’dan ayrılmadan ziyaretçi vizesini uzatmak için Kanada makamlarına gerekli başvuru imkânına sahiptirler.

2. Çalışma Vizeleri

Kanada’ya çalışma vizesi ile gelebilmek için önkoşul Kanada’da kâin bir işveren tarafından temin edilecek iş teklifi mektubuna sahip olmaktır. Diğer yandan Kanadalı işverenin, yabancı uyruklu bir şâhısa iş teklifinde bulunabilmesi ise belli bir meslekte aradığı elemanı Kanada içinde bulamadığını Kanada makamlarına (Service Canada) ispatlama zorunluluğu bulunmaktadır. Sözkonusu çalışma izinlerinin süresi ise en çok dört yıl ile sınırlandırılmış durumdadır.

Bu kategoriden Kanada’ya göçmen olarak gelebilmek için, Kanada’da yabancı uyruklu kişinin yaptığı mesleğe çok ihtiyaç duyuluyor olması, Kanada içinde eleman açığını doldurmanın zor, hatta imkânsız olması, yabancı işçi alımından Kanada ekonomisinin fayda sağlayacağına inanılması gerekmektedir.

Bu kategorideki meslek grupları genellikle yüksek eğitim gerektiren ve revaçta olan mesleklerdir. Üniversitelerin araştırma görevlileri, gıda, tarım ve petrol endüstrisi ile bilgisayar bilimiyle ilgili meslekler bu grupta sayılabilir.Bu kategoriden Kanada’ya gelenlerin ise iki yıl tam zamanlı Kanada’da çalıştıktan sonra, göçmenlik başvurusunda bulunma hakları doğmaktadır.

Yüksek öğrenim gerektirmeyen belli sektörlerdeki meslek gruplarından çalışma izni ile de Kanada’ya gelmek mümkündür. Bu mesleklerden örnek vermek gerekirse, hasta ve çocuk bakıcılığı, inşaat işçiliği, ağır sanayi makineleri operatörlüğü, çiftlik işçiliği sayılabilir. Kanada’ya göçmen olarak gelmenin ön koşullarından biri olan asgari derecede İngilizce ya da Fransızca bilme mecburiyeti bu kategori için de geçerlidir.

3. Öğrenci Vizeleri

Kanada Devleti, Kanada’ya uluslararası öğrenci statüsünde gelenlere, mezun olduktan sonra, göçmenlik başvurusunda bulunmaları için belirli imkânlar tanımaktadır.

Bu alanda göçmenlik başvurusuna hak kazanabilmek için gereken şartlar şunlardır:

• En az iki yıl tam zamanlı yüksek öğrenim eğitimi almış ve eğitim sonunda mezun olmuş olmak,
• Mezun olduktan sonra, alınan eğitimin süresi ile eşit ve en çok dört yılla sınırlı çalışma vizesine başvurma hakkını kullanarak çalışma vizesi almak,
• Kanada Tecrübe Sınıfı (Canadian Experience Class) kategorisinden göçmenliğe başvurma hakkı elde etmek için bir yıl tam zamanlı çalışmak.

Bu kategoriden yapılan göçmenlik başvuruları, normal şartlar altında bir ila bir buçuk yıl arasında sonuçlandırılmaktadır. Bu göçmenlik kategorisi hakkında daha detaylı bilgi almak için lütfen KVGK’nın http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/cec/index.asp linkini ziyaret ediniz.

Önemli Uyarı: Vatandaşlarımızın mağdur duruma düşmemesi için, seçilecek eğitim kurumunun; Kanada’nın eyalet hükümetleri tarafından tanınmış olmasına ve en az iki yıl tam zamanlı eğitim vermesine ise özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir. Örneğin Ottava’daki uluslararası üne sahip aşçılık okulu “Cordon Bleu” KVGK tarafından tanınmamaktadır.

4. Göçmenlik Sınıfları

a) Kalifiye İşçiler ve Profesyoneller Sınıfı (Skilled Workers and Professionals)

Belli bir eğitim ve iş tecrübesi gereklerini yerine getirmiş ve Kanada’da (Kebek Eyaleti dışında) yerleşip çalışmak isteyen kişiler için mevcut olan bir seçenektir. Bu gruba örnek olarak sayılabilecek meslekler; doktorlar, mimarlar, hemşireler, mühendisler, avukatlar, yöneticiler, bilim adamları, öğretim üyeleri ve benzerleridir.

Bu göçmenlik kategorisi hakkında daha fazla bilgi temin etmek için lütfen KVGK’nın aşağıda kayıtlı linkini ziyaret ediniz:

· http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/skilled/index.asp?lang=eng

Kebek Eyaleti’nin başvuru işlemi diğer eyaletlerden farklı olması nedeniyle, bu eyaletin Kalifiye İşçiler Sınıfı hakkında bilgi temin etmek için KVGK’nın aşağıda kayıtlı linkini ziyaret ediniz:

· http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/quebec/index.asp

b) Kanada Tecrübe Sınıfı(Canadian Experience Class)

Çalışma vizesi bölümünde bir parça değinilen bu sınıftan başvuru hakkı, aşağıda kayıtlı iki farklı yoldan yapılabilmektedir.

I. Kanada’ya çalışma vizesi ile gelip, iki yıl tam zamanlı çalıştıktan sonra bu sınıftan göçmenliğe başvuru hakkı kazanarak,

II. Kanada’ya uluslararası öğrenci statüsünde gelip, bir eğitim kurumundan en az iki yıl tam zamanlı bir eğitim aldıktan ve akabinde mezun olduktan sonra ve son olarak Kanada’da bir yıl tam zamanlı çalıştıktan sonra göçmenliğe başvurma hakkı kazanarak.

Bu sınıfın avantajı, başvurunun hızlı sonuçlandırılması ve başvuru sonucu beklenirken Kanada’da çalışmaya devam etme hakkının sağlanmasıdır.

Bu göçmenlik kategorisi hakkında daha fazla bilgi temin etmek için lütfen KVGK’nın aşağıda kayıtlı linkini ziyaret ediniz:

· http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/cec/index.asp

c) Ticari Göçmenlik (Investors, Entrepreneurs and Self-Employed Persons)

Bu göçmenlik sınıfı, yatırımcılar, küçük girişimciler ve kendi işinin sahibi olan kişiler için mevcut olan bir seçenektir. KVGK bu sınıftan göçmen kabulünü geçici olarak durdurmuş durumdadır.

Bu göçmenlik kategorisi hakkında daha fazla bilgi temin etmek için lütfen KVGK’nın aşağıda kayıtlı linkini ziyaret ediniz:

· http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/business/index.asp

d) Bölgesel Adaylıklar (Provincial Nominees)

Kanada’nın eyaletlerinden “Göçmenliğe Adaylık Sertifikası” almak suretiyle yapılan başvuru şeklidir.

Kanada Federal Hükümeti’nin bütün eyaletleri ve kuzeydeki bölgeleri ile birbirinden bağımsız olarak yaptığı göçmen alma anlaşmaları bulunmaktadır. Bu anlaşmalar çerçevesinde, her eyalet ve bölge kendi ekonomisinin ihtiyaçları doğrultusunda değişik sektörlerdeki meslek gruplarını kendi eyaletlerine göçmenliğe özendiren göçmenlik uygulamaları geliştirmiş ve kategoriler belirlemişlerdir.

Bu göçmenlik kategorisi hakkında daha fazla bilgi temin etmek için lütfen KVGK’nın aşağıda kayıtlı linkini ziyaret ediniz:

· http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/provincial/index.asp

Genel olarak eyaletlerin göçmenlik kategorileri federal hükümetin göçmenlik kategorilerine benzemektedir. Bununla birlikte, Saskatchewan Eyaleti’nin göçmen kabul programı, belli sektörlerdeki işgücü açığı nedeniyle Bölgesel Adaylıklar arasında en hızlı sonuçlandırılanlar arasında yer almaktadır.

Saskatchewan Eyaleti’nin göçmenlik programı hakkında daha fazla bilgi almak için lütfen anılan eyaletin aşağıda kayıtlı linkini ziyaret ediniz.

· http://www.saskimmigrationcanada.ca/sinp

İşgücü açığı nedeniyle öne çıkan bir diğer eyalet ise Alberta Eyaleti’nin göçmen kabul programıdır. Alberta Eyaleti’nin göçmenlik programı hakkında daha fazla bilgi almak için lütfen anılan eyaletin aşağıda kayıtlı linkini ziyaret ediniz.

· http://www.albertacanada.com/immigration.aspx

e) Nitelik Gerektiren Meslekler (Skilled Trades)

Bu başvuru şekli nitelikli bir mesleğe sahip olan kişiler içindir.

Bu göçmenlik kategorisi hakkında daha fazla bilgi temin etmek için lütfen KVGK’nın aşağıda kayıtlı linkini ziyaret ediniz:

· http://www.cic.gc.ca/english/immigrate/trades/index.asp

f) Aile Sponsorluğu (Family Sponsorship)

Eğer Kanada’da daimi oturma izniniz var ise ya da Kanada vatandaşı iseniz, yakın bir akrabanızın Kanada’ya gelmesi için sponsor olabilmeniz için geçerli seçenektir.

· Eşlerin Sponsorluğu

Evliliğin gerçek olduğuna dair yeterince delil olmaması, sponsor olan eşin aile içi şiddetten dolayı aleyhine mahkeme kararı olması ya da polis kaydı olması, sponsor olan eşin daha önce bir başka eşe sponsor olmuş olması ve sponsorluk yükümlülüklerini ihlal etmiş olması, sponsorluğa engel olan hususlardır.

· Anne –Babalar ve Büyük Anne-Büyük Babanın Sponsorluğu

Bu kategori süresiz olarak askıya alınmış durumdadır. Bununla birlikte, bu guruptaki aile üyelerine “süper ziyaretçi vizesi” almak mümkündür. Süper ziyaretçi vizesi, çok giriş imkanı veren, 10 yıla kadar geçerli ve her girişte maksimum iki yıla kadar Kanada’da ziyaretçi olarak bulunma hakkı veren geçici bir vize türüdür.

· Kardeş ve İkinci Derece Akrabaların Sponsorluğu

İstisnalar saklı kalmak kaydıyla, kardeşlere ve ikinci derecedeki akrabalara sponsor olmak olanaklı değildir.

g) Genel Hususlar

· Öğrenciler

Birçok eyalet, kendi eyaletinde üniversite ya da yüksekokul bitirmiş uluslararası öğrencilere göçmenlik başvurusu yapmaktakolaylıklar tanımaktadır. Örneğin OntarioEyaleti, kendi eyaletinde yüksek lisans ya da doktora diploması alanlara, iş bulma ve bir yıl çalışma şartı koşmaksızın göçmenliğe başvurma hakkı tanımaktadır.

Bir diğer örnekse Saskatchewan Eyaleti, Kanada’nın herhangi bir yerinde bir eğitimprogramını bitirmiş yabancı uyruklu biröğrenciye, kendi eyaletinde altı ay herhangi birişte tam zamanlı çalışmış olmak kaydıyla göçmenliğe adaylık sertifikası vermektedir.

· Küçük Yatırımcılar

Bu kategoride eyaletler, göçmen adayının kendi eyaletinde değişen oranlarda yatırım yapmasını şart koşmaktadır.Sözkonusu kategori, başvuru belgelerinin hazırlanması ve yasal işlemlerinsonuçlandırılması bakımından oldukça zahmetlidir. Bukategorideki bir başvurunun başarılı sonuçlanabilmesi için muhasebeci, yatırım danışmanı, iş ve ticaret hukuku avukatı ve vergi uzmanı gibi birçok profesyonel hizmetten yararlanılmasını zorunlukılmaktadır.

· Düşük Kalifiye İşgücü Pilot Projeleri

Özellikle, Alberta Eyaleti başta olmak üzere, birçok eyalet istihdam açıklarını yabancıişçi getirerek kapatmaktadır. Alberta Eyaleti içinpetrol sektörü ve hayvancılık, Saskatchewan Eyaletiiçin tarım ve gıda sektörü, doğu eyaletleri için madencilik sektörüişgücüaçığı yaşanan sektörlerdir.