TÜRKİYE EKONOMİSİ

Türkiye; stratejik konumu, dinamik iş gücü ve üretim kapasitesiyle hızla gelişen, yeniliklere uyum yeteneğiyle bölgesel ve küresel düzeyde önemli bir ekonomik aktör olarak öne çıkan, G20 üyesi bir ülkedir.

Türkiye, üç kıtanın kesişim noktasında yer almasının avantajıyla, Avrupa, Orta Doğu, Orta Asya ve Afrika pazarlarına doğrudan erişim imkânı sunmaktadır. Türkiye’den 4 saatlik uçuşla yaklaşık 1,5 milyar insanın yaşadığı 51,2 trilyon dolar GSYH sahip 12,1 trilyon dolar ithalat ile 13 trilyon dolar ihracat hacmi bulunan 67 ülkeye ulaşmak mümkündür.

İstanbul Havalimanı, Marmaray, 1915 Çanakkale Köprüsü gibi projelerle desteklenen bu konum, Türkiye’yi uluslararası tedarik zincirlerinin merkezi haline getirmektedir.

Türkiye, otomotiv, tekstil, makine beyaz eşya, savunma sanayi, inşaat malzemeleri, kimya ürünleri, gıda gibi sektörlerde dünya standartlarında üretim kapasitesine sahiptir. Bu çeşitlendirme, bağımlılığı azaltmakta ve ekonominin dış şoklara karşı dayanıklılığını güçlendirmektedir.

Türkiye savunma sanayii alanında önemli atılımlar gerçekleştirmektedir. Bayraktar TB2 ve Akıncı gibi insansız hava araçları (İHA/SİHA), Türkiye’nin yüksek teknoloji ihraç eden ülkeler arasına girmesini sağlamıştır. 2024 itibarıyla savunma sanayii ihracatı 7,1 milyar doları aşmıştır. 2025’te bu rakamın 8,5 milyar dolara ulaşması hedeflenmektedir.

Türkiye ayrıca, yüksek değerli hizmetlere ve dijitalleşmeye giderek daha fazla odaklanmaktadır. İstanbul, Avrupa’nın önde gelen fintech ve e-ticaret merkezlerinden biri olma yolunda ilerlemektedir.2024’te 1 milyar dolardan fazla değere sahip “unicorn” şirket sayısı 6’ya ulaşmıştır.

Türkiye, sadece enerji ithal eden değil, enerji üreten ve enerji hatlarını yöneten bir ülke olma yolunda da ilerlemektedir.

Karadeniz’de bulunan doğalgaz rezervleri, ülkenin dışa bağımlılığını azaltma yönünde stratejik bir dönüm noktası olmuştur.

Güneş ve rüzgar enerjisi yatırımları sayesinde 2025 itibarıyla toplam kurulu gücün %60’ından fazlası yenilenebilir kaynaklardan sağlanmaktadır. Türkiye, yenilebilir enerjinin payı bakımından Avrupa’da beşinci, dünyada ise on birinci sırada yeralmaktadır.

Yenilikçi düşünen, eğitimli ve üretken genç nüfusu Türkiye’nin en büyük kaynaklarındandır. Her yıl yaklaşık 1 milyon genç işgücüne katılmaktadır.

Dinamik ve girişimci özel sektörü Türk ekonomisine destek vermektedir. Özel sektör, uyum yeteneği, yeni teknolojileri benimseme istekliliği ve güçlü büyüme iradesi ile öne çıkmakta, yatırım ve istihdam yaratmaya önemli katkılar sağlamaktadır.

Türkiye, pandemi, küresel resesyonlar, savaş etkileri ve finansal dalgalanmalara rağmen, rekabet gücünü kaybetmemiş, üretim kapasitesini artırmış ve yatırım ortamını geliştirme kararlılığını sürdürmüştür.

Bu dirençli yapı, Türkiye’yi riskleri yöneten ve fırsatları değerlendiren bir ekonomi hâline getirmiştir.

Bugün Türkiye, üreten, ihraç eden ve değişimlere uyum sağlayabilen bir ekonomi olarak yükselmektedir. 2025 ve sonrasında, yeşil dönüşüm, dijitalleşme ve küresel entegrasyon süreçlerinde oynayacağı rol ile Türkiye, Avrasya’nın önde gelen ekonomik merkezlerinden biri olma yolunda ilerlemektedir.

Türkiye ekonomisine ilişkin temel bilgiler:

• 2024 yılı itibarıyla Türkiye, dünyanın 17., Avrupa'nın ise 6. büyük ekonomisidir.

• Satın Alma Gücü Paritesi açısından Türkiye, dünyanın 11., Avrupa'nın ise 5. büyük ekonomisidir.

• Türkiye, küresel olarak en hızlı büyüyen ekonomilerden biridir. Türkiye'nin 2002-2024 yılları arasındaki yıllık ortalama GSYH büyümesi %5,3'tür. Türkiye, 2024 yılında %3,2 büyüme oranı kaydetmiştir. Türkiye, 2024 yılında en çok büyüyen OECD ülkeleri arasında ilk sırayı İspanya ile paylaşmıştır.

• 2002'de 238 milyar ABD doları olan GSYH, 2024 yılında 1,3 trilyon ABD dolarına yükselmiştir.

• Kişi başına düşen GSYH, 2024 yılında 15.463 ABD dolarına ulaşmıştır. Satın Alma Gücü Paritesi cinsinden kişi başına düşen GSYH ise 40,501 ABD dolarına yükselmiştir.

• IMF tahminlerine göre, 2025 yılında Türkiye GSYH’sinin 1,43 trilyon dolara, kişi başına GSYH'nin ise 16.708 dolara ulaşması beklenmektedir. Aynı tahminlere göre Satın Alma Gücü Paritesine göre kişi başına düşen GSYH 2025 yılında 42.450 dolar olacaktır.

• Türkiye'nin mal ihracatı 2024 yılında %2,4 artarak 261,8 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. Türkiye'nin hizmet ihracatı ise 2024 yılında %8,1 artarak 115,2 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. 2025 yılı için belirlenen toplam mal ve hizmet ihracatı büyüklüğü ise 390 milyar dolardır.

• Türkiye'nin 2002-2023 yılları arasındaki yıllık ortalama ihracat artışı %9,8'dir.

• Türkiye'nin küresel mal ihracatındaki payı, 2002'deki %0,56 seviyesinden, 2024 yılında %1,08'e yükselmiştir.

• Türkiye, 2003-2024 yılları arasında 273 milyar ABD doları tutarında doğrudan yabancı yatırım çekmiştir.

Türkiye'ye ilişkin güncel ekonomik göstergeler, ticaret rakamları ve piyasa eğilimleri için Ticaret Bakanlığı'nın Ekonomik Görünüm Raporu'na başvurulabilir.

https://ticaret.gov.tr/istatistikler/arastirma-ve-raporlar

Türkiye ve Kanada Arasındaki Ekonomik ve Ticari İlişkiler

Türkiye ve Kanada arasındaki ticaret hacmi 2024 yılında 4 milyar Kanada doları seviyelerinde gerçekleşmiştir. 2024 yılında ikili ticaret bir önceki yıla göre %5 artmıştır. Öte yandan, iki ülkenin toplam ekonomik büyüklüğü dikkate alındığında, ikili ticaretin daha fazla gelişebileceği alan mevcuttur.

İki ülke arasındaki Ortak Ekonomi ve Ticaret Komitesi (JETCO) mekanizması 2019 yılında tesis edilmiş olup, Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması 2012 yılından beri yürürlüktedir.

Türkiye, Kanada pazarına gıda ürünleri, çelik, inşaat malzemeleri, makine, gemi, tekstil ürünleri, halı, otomotiv parçaları ve ilaç ihraç etmektedir. Bu ürünler, kaliteleri, çeşitlilikleri ve rekabetçi fiyatları nedeniyle tercih edilmektedir.

Kanada ise Türkiye'ye mercimek, nohut, soya fasülyesi, optik cihazlar, havacılık ürünleri parçaları ve çelik hurdaları ihraç etmektedir.

İleri imalata dayalı ürünler, sağlık ve savunma teknolojileri gibi gelişmekte olan alanlar, ticaret ilişkilerimizde giderek daha fazla öne çıkmaktadır. Yüksek değerli ve teknoloji odaklı ürünler, her iki ülkenin geleneksel güçlü yönlerini tamamlamakta ve yeni iş birliği fırsatları sunmaktadır.

Kanada’nın tek uluslararası savunma sanayii fuarı olan “CANSEC” ve Kanada Maden Arayıcıları ve Geliştiricileri Derneği(PDAC) tarafından yıllık olarak düzenlenen madencilik fuarlarına firmalarımız tarafından katılım sağlanmaktadır.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Kanada İş Konseyi iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla Kanada’ya ziyaretler düzenlemekte ve Kanada’dan gelen iş heyetlerini ülkemizde misafir etmektedir.

Türkiye’ye yatırım olanakları

Türkiye, stratejik konumu, geniş iç pazarı, genç ve yetenekli iş gücü ve güçlü altyapısıyla yabancı yatırımcılara geniş bir fırsat yelpazesi sunmaktadır.

Yabancı yatırım çeken başlıca sektörler şunlardır:

• Yenilenebilir enerji
• Teknoloji ve girişimler
• İmalat (otomotiv, makine, kimyasallar)
• Savunma ve havacılık
• Turizm ve sağlık turizmi
• Tarım işletmeleri ve gıda işleme

Daha fazla bilgi edinmek için Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi tarafından hazırlanan Türkiye'nin rekabetçi sektörlerini, yatırım teşviklerini ve makroekonomik temellerini özetleyen "Türkiye’de Yatırım Yapmak için Nedenler" raporuna başvurulabilir.

https://www.invest.gov.tr/tr/whyturkey/top-reasons-to-invest-in-turkey/Sayfalar/default.aspx

Türkiye'de Turizm

Türkiye, yılda 60 milyona yakın uluslararası ziyaretçiyi ağırlayan dünyanın önde gelen turizm merkezlerinden biridir. Farklı özelliklere ev sahipliği yapan coğrafyası, zengin tarihi mirası ve kültürel derinliği sayesinde geniş turizm seçenekleri sunmaktadır.

2024 yılında 55 milyondan fazla turist ağırlayan Türkiye, turizm gelirinde 55 milyar doları aşmıştır. 2025 yılı için hedef 65 milyon ziyaretçi ve 64 milyar dolar turizm geliridir.

Kapadokya’dan Pamukkale’ye, Efes’ten Göbeklitepe’ye kadar dünya mirası niteliğinde doğal ve tarihi zenginlikler, Türkiye’yi eşsiz kılmaktadır. ÜlkemizdeUNESCO Dünya Mirası listesinde 20'si kültürel, 2'si karma olmak üzere 22 miras alanı bulunmaktadır. En son, 2025 yılında Manisa ili Salihli ilçesinde bulunan “Sardes Antik Kenti ve Bin Tepe Lidya Tümülüsleri” UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne kaydedilmiştir.

2024 yılında Türkiye'yi ziyaret eden Kanadalı turist sayısı 300.000'in üzerine çıkarak rekor seviyeye ulaşmıştır.

Daha fazla bilgiye Türkiye'nin resmi turizm portalı GoTürkiye.com aracılığıyla ulaşılabilir.